Ngày 20/9/2012, Bộ Tài chính ban hành Thông tư 155/2012/TT-BTC <span :;"="" style="padding: 0px; margin: 0px; font-size: 10pt; font-family: Arial;">quy định mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và xử dụng lệ phí CMND mới, trong đó tại Điều 2 quy định: lệ phí đối với cấp chứng minh nhân dân lần đầu là 30.000 đồng, cấp đổi 50.000 đồng, cấp lại 70.000 đồng (trong trường hợp thu nhận ảnh gián tiếp sẽ trừ 10.000 đồng).
Tuy nhiên, theo Chỉ thị 24/2007/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ quy định: Công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên làm thủ tục cấp chứng minh nhân dân lần đầu, cấp mới (do hết hạn sử dụng) được miễn lệ phí.
Như vậy, cấp CMND lần đầu, cấp mới (do hết hạn sử dụng) dù là mẫu cũ hay mới cũng được miễn lệ phí.
Thông tư 155 có trái pháp luật hay không?
Theo nguyên tắc của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (Luật ban hành VBQPPL) thì VBQPPL ban hành sau không được trái với văn bản có giá trị pháp lý cao hơn.
Căn cứ ban hành văn bản của Bộ (Điều 16 Luật ban hành VBQPPL 1996) Căn cứ vào Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Uỷ ban thường vụ Quốc hội, lệnh, quyết định của Chủ tịch nước, nghị quyết, nghị định của Chính phủ, quyết định, chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ ban hành quyết định, chỉ thị, thông tư. |
Thông tư của Bộ (Điều 16 Luật Ban hành VBQPPL 2008) 1. Quy định chi tiết thi hành luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội, lệnh, quyết định của Chủ tịch nước, nghị định của Chính phủ, quyết định của Thủ tướng Chính phủ; |
Rõ ràng Thông tư của Bộ trưởng có giá trị pháp lý thấp hơn Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ. Nên trước khi ban hành thông tư 155 Bộ Tài chính buộc phải căn cứ vào Chỉ thị 24 để quy định cho phù hợp.
Theo Nghị định 40/2010/NĐ-CP về kiểm tra và xử lý VBQPPL thì một VBQPPL không đảm bảo tính hợp pháp sẽ bị đình chỉ, bãi bỏ, hủy bỏ…bởi cơ quan có thẩm quyền.
Tuy nhiên, đến nay Thông tư 155 vẫn còn hiệu lực. Vậy cơ quan cấp thẻ CMND sẽ thực hiện theo Chỉ thị 24 hay Thông tư 155? Nếu thực hiện theo Chỉ thị thì trái với Thông tư của Bộ và ngược lại. Rõ ràng người thực thi pháp luật cấp dưới đang rơi vào tình thế “trên dao dưới thớt”.
Thực hiện theo Chỉ thị 24 của Thủ tướng thì các địa phương đều đã ban hành văn bản miễn lệ phí cấp CMND. Tuy nhiên, Thông tư 155 đã có hiệu lực thi hành kể từ ngày 5/11/2012 và đang gây mâu thuẫn với các văn bản trên. |
Cơ quan nhà nước có thẩm quyền cần phải hủy bỏ quy định này trong thời gian sớm nhất. Có như thế mới đảm bảo được sự thống nhất của hệ thống pháp luật nước nhà.
Tác giả bài viết: Thanh Hữu