Tuyên chiến để diệt tham nhũng

“Mưa đã có ô, lạnh đã có áo, cảm cúm đã có Tiffy”. Ví von của đại biểu (ĐB) Nguyễn Thị Khá (Trà Vinh) mô tả tình trạng tham nhũng tràn lan nhưng không làm gì được vì được bao che, bảo vệ tứ bề làm sôi động phiên thảo luận ngày 1-11. Đây cũng là lần đầu tiên sau sáu năm ban hành Luật PCTN, QH có phiên thảo luận sâu và dài như thế về vấn đề nhức nhối này.

Cấp càng cao càng ít phát hiện

Cụ thể hơn, ông Lê Nam - Phó Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa dùng nhiều lần cụm từ “chưa bao giờ” để mô tả tình hình tội phạm, trong đó có tham nhũng: Chưa bao giờ có vụ án kinh tế mà mức thiệt hại, sai phạm đến hàng trăm, ngàn tỉ đồng - biểu hiện bên ngoài thực trạng tập đoàn, tổng công ty nhà nước như Vinashin, Vinalines. Chưa bao giờ bắt một nghi can như Nguyễn Đức Kiên mà rúng động cả dư luận, làm vàng tăng giá, chứng khoán đỏ lừ. Và cũng chưa bao giờ lại có những người giấu mặt, liên tục, hằng ngày trên Internet bôi nhọ cán bộ cấp cao của Đảng, Nhà nước.

Còn ĐB Trương Yến Linh (Cà Mau) chỉ ra rằng xử lý tham nhũng đang thiếu nghiêm minh, có biểu hiện nể nang, né tránh; cấp càng cao thì số vụ phát hiện được càng ít, trong khi tới 34% người phạm tội được hưởng án treo, cao hơn trung bình nhiều tội phạm khác. “Cử tri lo lắng, hoài nghi, bức xúc. Nhất là cán bộ hưu trí có người nói trước đây Nhà nước quản lý điều hành các tổng công ty, còn giờ tập đoàn, tổng công ty hình như điều hành lại” - bà Linh nói.

ĐB Nguyễn Thị Phúc (Bình Thuận) cũng phản ánh: “Cử tri rất bức xúc, cho rằng tham nhũng là quốc nạn, là nguy cơ lớn đối với đất nước nên cần phải diệt, không phòng, chống gì nữa!”.

Điều tra đặc biệt để bắt các “ông lớn”

ĐB Nguyễn Bá Thuyền, nguyên Viện trưởng VKSND tỉnh Lâm Đồng, đặt câu hỏi: “Có phải chúng ta chưa cho phép các cơ quan điều tra tiếp cận đối tượng tham nhũng?”. Và ông tự trả lời: “Theo tôi, đảng viên, cán bộ phạm tội tham nhũng thì cũng phải xử như người thường. Công an phải có quyền tiếp cận bí mật đối với anh. Như thế mới bắt được chứ. Nếu chúng ta không cho cơ chế đó thì không bao giờ bắt được tham nhũng!”.

ĐB Võ Thị Dung (TP.HCM): “Toàn bộ 498 ĐBQH và các thành viên Chính phủ tuyên thệ trước quốc dân đồng bào rằng từ nay sẽ hành động quyết liệt chống tham nhũng và bản thân không bao giờ phạm tội tham nhũng”.

ĐB Đỗ Văn Đương (TP.HCM): “Chính phủ nên tổ chức những cuộc vận động tuyên truyền cán bộ, công chức tiết chế lòng tham và mở cuộc vận động từ chức, nhất là với các bộ trưởng và chủ tịch tỉnh”.

Ý kiến của ông Thuyền khá gần với đề nghị của Bộ Công an về việc cho phép áp dụng biện pháp điều tra bí mật trước khi khởi tố vụ án tham nhũng, giống như với tội phạm ma túy, tội phạm xâm phạm an ninh quốc gia.

Ngoài ra, ông Thuyền đề nghị tổ chức lực lượng điều tra tham nhũng chuyên trách, độc lập cả với công an, dạng như ủy ban điều tra chống tham nhũng. “Để làm gì? Để bắt những ông lớn, chứ còn những ông nhỏ như con mèo nó ăn miếng mỡ thì đã được bắt rồi, đúng không? Còn con cọp vồ heo thì bắt được rất ít. Vậy chúng ta phải làm việc này” - ông Thuyền lý giải và nhấn mạnh nếu không có bộ máy, lực lượng như vậy thì Ban Chỉ đạo PCTN có chuyển sang bên Đảng cũng chưa chắc đã thay đổi được tình hình.

Thay đổi cách đánh và người đánh

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng an ninh Trần Đình Nhã cho rằng: Tham nhũng đang thách thức QH, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, thách thức sự kiên nhẫn, sự chịu đựng của nhân dân. Như thế “chúng ta phải tuyên chiến” - ông Nhã nhấn mạnh.

Ông Nhã nói tiếp: “Lâu nay nhiều người dùng từ cuộc chiến chống tham nhũng nhưng theo tôi, cuộc chiến chưa xảy ra, hoặc nếu đã xảy ra thì cũng chưa quyết liệt lắm, vì hai bên chưa thương vong nhiều. Chẳng hạn, so với cuộc chiến ma túy thì đã đổ máu, cuộc chiến này chưa ai bị thương vong. Tôi đề nghị QH nhân đây bàn kỹ hơn về cuộc chiến này và phương án tác chiến hiệu quả hơn”.

Là thiếu tướng công an chuyển sang công tác tại QH, ông Nhã đề xuất: “Muốn thắng tham nhũng phải thay đổi cách đánh và cả người đánh. Phải đánh như tội xâm phạm an ninh quốc gia. Có nghĩa là điều tra, truy tố, xét xử một kẻ xâm phạm an ninh quốc gia, một tên gián điệp, một kẻ nội gián, một kẻ khủng bố thì cũng được phép áp dụng biện pháp đó để điều tra kẻ tham nhũng”.

Ông Nhã cũng kiến nghị ngay kỳ họp này, QH khi ban hành nghị quyết về công tác tư pháp cần yêu cầu tòa án thôi áp dụng án treo, cải tạo không giam giữ đối với bất kỳ người nào phạm tội tham nhũng. Đồng thời, yêu cầu Chủ tịch nước và các cơ quan thi hành án không tha tù trước thời hạn cho đối tượng phạm tội tham nhũng. “Việc làm này thuộc thẩm quyền của QH và xin QH hãy tỏ rõ thái độ của mình không chỉ bằng lời nói” - ông Nhã kết thúc ý kiến.